Suring Pelikula - Pagtalakay ni Allan A. Ortiz

SURING PELIKULA

(Paalala: Kung gagamitin ang artikulo ay kailangang humingi ng pahintulot sa Abiva Publishing House at makipag-ugnayan kay Bb. Sofie Gerong, Manager, Book Development Department, ABIVA PUBLISHING HOUSE, INC.

851 G. Araneta Avenue, 1113 Quezon City Office: (632) 7120245 local 228, Mobile: 0920-9777998)

http://boses.info/

            Ang pelikula ay isang uri ng komunikasyon kung saan ang mensahe o ang punong kaisipan ay inilalahad sa pamamagitan ng isang isinadulang kuwento. Ang sanhi ng pag-aaral o pagsusuri ay ang pagtaas ng mga insidente ng karahasan na pinangungnahan ng mga kabataan noong panahong 1920’s. Ang mga artistang gumaganap at karakter na nisinasabuhay nila ay nagiging modelo ng mga nakakapanood partikular ng mga kabataan.

            Sa pagsusuri ay tinitingnan ang lahat ng aspeto ng pelikula. Hindi lamang ang kagandahan ng pelikula o sa tauhang gumaganap dito bagkus binibigyang halaga rin ang disenyo ng mga ilaw, ang pagkilos ng kamera, ang paghahati-hati at pagkaksunud-sunod ng mga eksena, at ang paggamit ng angkop na tunog o sound effects. Ang kabuuang elementong ito ang nagbibigay-buhay sa pelikula at nagiging batayan ng isang de kalidad na pelikula.

Katangian ng Pelikula Ayon Kay Ricky Lee

1. Ang pelikula ay isang audio-visual.
2. Ang internal ay ginagawang external, ang abstract ay ginagawang physical, upang maging cinematic.  Ang hindi nakikita o naririnig ay hindi mailalagay sa screen.
3. Ang mga imahen (images sa pelikula ay putol-putol: mga paa, ulo, hagdan, o bintana.  hindi kailangang kita lahat.)
4. Ang pinagputol-putol na imahen ay pinagsama-sama o pinagdugtong-dugtong upang may makitang kabuuan ang manood.  The parts represnts the whole.
5. Dahil hindi kailangang ibigay ang lahat, ang pelikula ay may kakayahang mag-distort ng time at ng space.
6. Ang pelikula ay naka-fix sa ksalukuyan.  Walang hinaharap, walang nakalipas sa pelikula.  lahat ng pinanonood mong nangyayari ay nangyayari ngayon.
7. Kagaya ng entablado o tanghalan, ang pelikula ay may fixed na haba.  Kadalasan ito ay dalawang oras.
8. Ang pelikula ay gawa ng maraming tao – mga artista, ekstra, cinematographer, production designer, creative people, at iba pa.

Batayan ng Gawad Urian sa Pagsusuri ng Pelikula

http://www.pinoystop.com/news/celebrity/1149/jericho-rosales-wins-best-actor-at-the-gawad-urian-for-indie-film-alagwa

1. Nilalaman.  Higit na mausay ang nilalaman ng isang pelikula kung ito ay makatotohanang paglalarawan ng kalagayan ng tao mula sa pananaw ng Pilipino, at kung ito ay tumatalakay sa karanasang Pilipino na makahulugan sa higit na nakararaming manonood.
2. Pamamaraan. Paggamit at pagsasanib ng filmaker sa iba’t ibang elemento ng pelikula.
3. Pinakamahusay na Pelikula.  Nagpapakita ang pinakamahusay na pelikula ng mapanlikhang pagsasanib ng iba’t ibang elemento ng pelikula, sa antas na di napanayan ng mga pelikulang kahanay nito.
4. Pinakamahusay na Direksyon. epektibo ang direksyon kung matagumpay ang direktor sa pagbibigay-buhay sa dulaang pampelikula, at nagawa niyang ipabatid ang kanyang pagkaunawa sa materyal sa pamamagitan ng mapanlikhang pagsasanib ng iba’t ibang elemento ng pelikula.
5. Pinakamahusay na Dulang Pampelikula.  Epektibo ang dulang pampelikula kung ito ay may makabuluhang nilalaman o karanasang sinusuri at binabalangkas ito sa paraang orihinal ayon sa pangangailangan ng midyum ng pelikula.
6. Pinakamahusay na Pagganap. Matagumpay na napaniwala ng artista ang manonood sa tauhang kanyang inilalarawan.
7. Pinakamahusay na Disenyong Pamproduksyon. Naisakatuparan sa malikhaing pamamaraan ang pook, tagpuan, make up, kasuotan, at kagamitan na nagpalitaw ng panahon, kapaligiran, at katauhang hinihingi ng realidad ng dulang pampelikula.
8. Pinakamahusay na Sinematograpiya. Matagumpay na paglalarawan ng ng nilalaman sa pamamagitan ng pag-iilaw, komposisyon, galaw, at ibang kaugnay na teknik ng kamera.
9. Pinakamahusay na Editing. Malikhaing pinakikitid nito o pinalalawak ang oras, kalawakan, at galaw upang pangibabawin ang anumang nais ipahayag ng filmaker.
10. Pinakamahusay na Musika. Pinalilitaw ang kahulugan, pinatitungkad ang atmospera at damdamin, nakatutulong sa pagtiyak ng katauhan, at inaayunan ang ritmo at daloy ng pelikula.
11. Pinakamahusay na Tunog.  Naisalin nito nang buhay na buhay ang diyalogo, musika, epektibong tunog at katahimikan, at ang mga ito’y naisasaayos sa malikhaing paraan.

Mga Bahagi ng suring pelikula

1. Panimula – kagaya nang sa isang pagsusuri, kinakailangang bigyan ang mga mambabasa ng perspektibo sa kung patungkol ang iyong pagsusuri. Kinakailangang bigyan ng background tungkol sa pelikula na bibigyan ng pag-aanalisa ang kung paano bibigyan ito ng pagsusuri.

Maaaring ibigay sa mga mababasa ang tungkol sa kung anong uri ng pelikula ang susuriin. Ito ba ay komersyal o isang art film? Ano ang sinaryo sa isang bansang pinanggalingan ng pelikula nang isinagawa ito? Ano sa iyong hinuha ang mga layunin ng pelikula?

Sa panimula, kinakailangang banggitin ang pamagat ng pelikula, produksyong gumawa ng pelikula, ang mga artistang nagsipagganap, sumulat ng pelikula, production designer, director ng photogtapiya, producers, executive  producers, at director. Maaring idagdag sa panimula kung 

ito ay halaw sa isang nobela, kung saan nakabase ang pelikula.

2. Synopsis – ito ay maikling buod ng pelikula. Dito makikita ang mga mahahalagang impormasyon at kaganapan na lumutang sa pelikula. Ang mga pangyayari ay nagsisimula sa tagpuan, plot o banghay, kasukdulan at wakas ng pelikula.

3. Kuwento – sa pagsuri ng kuwento ng pelikula, kinakailangang matukoy kung ano ang genre ng pelikula. Ang genre ay uri ng pelikula kung saan natukoy ng manunuod at gumawa ng pelikula. Ang mga karaniwang genre ay musical, melodrama, thriller, comedy, disaster films, spy films, samurai films, Westerns, atbp. Bigyang komento kung nabigyang kasiglahan ang mga manunuood batay sa genre  ng pelikula.

Bigyan ng masusing pagsusuri ang storyline. Paano pinaulad ng manunulat ang kasaysayan ng pelikula. Akma ba ang mga tagpuan? Ano-ano ang mga tagpuan? Ano-ano ang mga suliraning umusbong sa pelikula? ang mga sub-plots? Ito ba ay kinakailangan? Lahat ba ng mga tagpo ay kinakailangan upang mapaunlad ang kasaysayan ng pelikula? Ano ang suliranin? Paano ito nilutas? Ano ang nais iparating ng pelikula sa kabuoan? Ano ang aral na makikita sa pelikula? Ano ang istilo ng manunulat upang ipakita at inilapat sa pelikula? Paano ito nakatulong sa kabuoan ng pelikula? Paano ipinamalas ang kasukdulan ng pelikula? Paano nagwakas ang pelikula? Nakamit ba ng gumawa ng pelikula ang kanilang layunin nang gawin ang pelikula?

4. Karaktirisasyon – ang pagsasatao ng mga karakter ng pelikula ang binibigyang suri sa bahaging ito ng pelikula. Ang kasaysayan ng pelikula ay nakapainog sa mga tauhan ng pelikula o karakter. Kahit ito ay mula lamang sa imahinsyon ng manunulat ng pelikula, kinakailangang madama ng manunuod ang nga karakter o tauhan sa pelikula. Kinakailangang maanalisa ang mga panunahing karakter o tauhan sa pelikula. Tingnan ang kanilang historical background sa pelikula. Ano ang kanilang ginagawa sa kasalukuyan? Ano ang nais nilang mangyari sa hinaharap? Ano ang kanilang gusto at pangangailangan? Paano sila mag-isip? Ano ang nagpapagalaw sa kanila o nagbibigay sa kanila ng motibasyon upang kumilos? Ano ang kanilang mga hangarin? Ano ang sagabal sa pagkamit ng kanilang hangarin? Alaming mabuti ang bawat karakter at talakayin sa iyong sariling pag-aanalisa. 

5. Pagganap – ito ay ang mga artistang gumanap sa karakter ng pelikula. Binibigyang suri ang pagkakaganap ng mga artista sa mga karakter na pinakilala sa pelikula. Kapani-paniwala ba ang kanilang pagkakaganap? Nakulangan ka ba sa kanilang pagganap? Saang bahagi ng pelikula ito nakita? Subuking sagutin ang ilang katanungan sa pagkakaganap ng mga artista sa pelikula kung nakulangan o nagalingan ka sa kanilang pagganap.

6. Tunog – isa sa mahalagang bahagi ng pelikula ang tunog. May tatlong anyo ang tunog: musika, ingay at speech. Ang speech ay boses o tinig ng mga aktor/aktres. Ito ay maaaring dubbed o live sound. Music ay soundtract na inilapat sa pelikula. Ingay ay mga sound effects.

Ang tunog ay isinasagawa nang hiwalay sa pagkuha ng mga eksena. Mahalaga ng tunog sa kabuoan ng pelikula. Ito ay nagpapabuti sa pakiramdam ng manunuod upang tutukan ang pelikula. Nakatutulong din ang tunog sa pag-unawa sa kasaysayan o kuwento ng pelikula. Nabibigyang din ng tunog ang pagbibigay ng interpretasyon ng manunuod sa tagpo ng pelikula. Halimbawa, sa isang horror film, ang tunog na nakakatakot ay magbibigay sa mga manunuood ng kaisipan na may mangyayaring masama. Ang tunog ay nakapagdurugtong o nakapaghihiwalay ng mgab tagpo sa pelikula. Maaring suriin sa tunog kung paano inilapat ang mga tunog at pinagsama-sama ang mga ito.

7. Sinematogtapiya – May tatlong katangian ang sinematograpiya. Ito ay photographic image, the framing of the shots at the duration of the shots.

Ang photography ay tinatawag ding writing in light. Malaki ang ginagampanan ng potograpiya sa sinematograpiya. Kinakailangan ng camera upang malaman kung gaanong ilaw o liwanag ang kakailanganin na dapat makuha sa camera.  Ang range of tonalities ay nangangahulugang tekstura at kulay na makikita sa pelikula. Ang mga imaheng makikta ba ay madilim o maliwanag o napakaliwanag. Ang tekstura ay maaaring nakita kung ang pelikula ay blur o malabo. Ang speed of motioinspeed of motioin ay ang paggalaw ng mga kilos sa isang pelikula. Kung ang ginamit ba ay ­slow-motion, ordinary o normal o fast-motion.

8. Editing – Ito ay ang pagkakabit-kabit ng mga eksena na hiwa-hiwalay na kinunan. Malinaw bang napagtagni-tagni ang mga pangyayari nang eksena sa pelikula. Maayos bang nailapat ang paraan sa pag-eedit gaya nang fade out, dissolves, wipes. Ang ibig sabihin ng fade out ay pagdilim sa huling bahagi ng isang shot. Dissolve ay isang mabilis na mabilis na paglagay ng susunod na shot mula sa nauna. Ang wipe ay pagpapalit ng susunod na shot na may gumagalaw na boundery line na makikita sa screen. Sa pagsuri ng editing kinakailangang makita ang paguugnay-ugnay ng mga eksena sa bawat frame at malinis ang pagkakakabit-kabit ng mga ito.

9. Kasuotan, Makeup at Production Design – ang kasuotan at makeup ay ang panlabas na anyo ng mga actor at aktres. Makikita ang kasiningan ng pelikula mula sa mga kasuotang ginamit. Naipalalabas ng kasuotan at makeup ang ginagampanang karakter ng mga artista sa pelikula.Naipakikita rin sa pamamagitan ng kasuotan ang panahon na ipinamalas sa pelikula. Ang production design  ay kinabibilangan nang set design, backdrop at props. Tinutukoy nito kung ano ang tagpuan ng isang tagpo. Halimbawa, may isang lalaking pupunta sa bahay ng isang mahirap na ginoo. Kinakailangang maipakita ng production designi ang kung ano ang itsura ng bahay ng mahirap na ginoo mula sa kasangkapan, sahig upang mapakita ang kalagayan ng mahirap na ginoo.

11. Musika – ang paglalapat ng musikang may awitin sa bahagi ng pelikula ay sinusuri rin. Maaari itong soundtrack o kombinasyon ng diyalogo, tunog at musika o kaya musical score, ito ang paglalapat ng soundtrack sa bahagi ng pelikula. Kilala ang musical score sa paglalapat ng movie themesong sa bahagi ng pelikula akung saan tayo pinakikilig o dili kaya’y mas naantig dahil sa musikang inilapat sa bahagi ng eksena ng pelikula. Maaari ring panay musika lang na walang liriko ang siyang inilapat sa eksena ng pelikula kung saan nagpadama sa atin ng mas lalong emosyon ng eksena ng pelikula.
12. Direksyon – Mahirap ang ginagampanan ng isang director dahil kinakailangang maipamalas ng director ang kanyang bisyon sa pelikula sa kanyang producer at scriptwriter. Dapat maiugnay ng director ang mensahe ng pelikula sa mga manunuod. Ang tungkulin ng director ay maiugnay nito ang mga eksenang nakasulat sa iskrip. Dapat napag-ugnay-ugnay nito nang mahusay ang mga elemento ng pelikula mula sa mga pagganap ng artista, sa tunog, musika, kasuotan, props at disenyo ng produksyon, editing at iba pa. Ang isang mahusay na director ay naipamamalas niya ang isang mahusay na gawang pelikula
13. Konklusyon at Rekomendasyon – sa bahaging ito, maaaring ilagay ang iyong pagbubuod o paglalagom sa mga key points na tinukoy sa iyong ginawang pagsusuri. Balikan ang mga elemento ng pelikula na binigyang suri at mula rito ay maaaring magbigay ng sariling rekomendasyon kung paano pa mapagbubuti ang isang pelikula mula sa iyong saring  paghuhusga.

Sablay, Claire T. Students’ Guidebok in Writing School Paper (2005) Smart Book Publishing.

Sagguniang larawan: 

Boses: http://boses.info/

Heneral Luna: https://en.wikipedia.org/wiki/Heneral_Luna

SAMPLE SCRIPT RADIO NEWS BROADCAST (Filipino) Isinulat ni Allan A. Ortiz

SAMPLE SCRIPT RADIO NEWS BROADCAST

Isinulat ni Allan A. Ortiz
(Paalala: Kung gagamitin ang artikulo ay kailangang humingi ng pahintulot sa Abiva Publishing House at makipag-ugnayan kay Bb. Sofie Gerong, Manager, Book Development Department, ABIVA PUBLISHING HOUSE, INC.

851 G. Araneta Avenue, 1113 Quezon City Office: (632) 7120245 local 228, Mobile: 0920-9777998)

Program Title:                                        - Bilis Balita Ngayon

FORMAT:                                               - Balita

Station                                                    - DWST 10.05

Airtime                                                    - 8:00 a.m. – 8:05 am daily

Petsa ng Newscast                  _ ___________

Talents

                             Anchor:                      Allan Ortiz

                             Reporter                     Toni Peru

                                                                 Art Roaring

                             Field Reporter           Mar  Almosa

                                                                            

NEWS BROADCAST MSC FADE UP

STATION ID MUSIC FADE UNDER

VOICE OVER

Ang himpilan ng mamamayan at sandigan ng malayang pamamahayag ito ang DWST 10.05.  Kapisanan ng mga broadcaster ng Pilipinas. DWST 10.05 ang Radyo ng Pilipino sa inyong talapihitan.

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

INTRO

VOICE OVER

            Mula sa bulwagang pambalitaan ng DWST 10.05 narito ang matapang na maghahatid ng nagbabagang mga balita ang inyong tagapagbalita na si Allan Ortiz, ito ang Bilis Balita Ngayon!

NEWS BROADCAST MSC FADE UP

SFX CHIME

VOICE OVER

                Ang oras sa buong kapuluan, alas otso ng umaga.

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

ALLAN

Magandang, magandang umaga sa inyong lahat. Ako po ang inyong kabalitaan ss umagang ito Kabayang Allan Ortiz at kayo’y nakikinig sa Bilis Balita Ngayon!

Para sa ulo ng mga balita ngayong araw ng Lunes, ika-14 ng Nobyembre 2016.

Delima at iba pa, pinakakasuhan ng NBI.

Pagpasok ng Chinese firms sa government projects bubusisain.

Estudyante timbog sa party drugs.

Para sa lokal na balita, Tanod todas sa tandem

Para sa showbiz balita, Married life na ng AlDub ang istorya sa kalyeserye

SFX CHIME

VOICE OVER

Oras ngayon, isang minuto minuto makalipas ang ika-walo ng umaga.

Delima at iba pa, pinakakasuhan ng NBI.   

Nirekomenda ng National Bureau of Investigation (NBI) na sampahan ng kaso sina Senator Leila de Lima,  ilang government officials at inmates sa New Bilibid Prisons (NBP) sa Department of Justice (DoJ).

Isasampa laban kay De Lima ay paglabag sa Dangerous Drugs Act at Anti-Graft and Corrupt Practices Act, sa pangunguna nina NBI spokesman Ferdinand Lavin at Anti-Illegal Drugs Division (AIDD) chief Joel Tovera.

Kaugnay sa kaso ay ang paglabag sa Republic Act (RA) 6173 o Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees..

Ito ay nakabatay sa kanilang preliminary investigation na nagsimulan noong Oktubre 4.

Pinakakasuhan din ng NBI sina dating Bureau of Corrections (BuCor) chief Franklin Bucayu, dating Justice Undersecretary Francisco Baraan III, at dating BuCor officer-in-charge (OIC) Rafael Ragos. Direct bribery at sa kasong paglabag sa Anti-Graft & Corrupt Practices Act, RA 6173.

Ayon kay Lavin, lumalabas na ang sanga-sangang koneksyon kaugnay sa pagkakasangkot ng mga perosnalikdad sa iligal na droga..

Kasama rin na kakasuhan ay sina sina Ronnie Dayan at Joenel Sanchez na dating mga tauhan ng Senadora, NBI Intelligence Agent Jovencio Ablen Jr., Wilfredo Elli, Julius Rejuso, isang alyas ‘George’, Lyn Sagum na assistant ni De Lima at Jesusa Francisco. Gayundin ang mga inmates sa NBP na sina  Jaybee Sebastian, Herbert Colangco, Wu Tuan Yuan alias Peter Co, Engelbert Durano, Vicente Sy, at Jojo Baligad na inmates sa NBP. (Argyll Cyrus B. Geducos)

Source: http://balita.net.ph/2016/11/11/de-lima-at-iba-pa-pinakakasuhan-ng-nbi/

NEWS BROADCAST MSC FADE UP

STATION ID

DWST 10.05

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

Samantala, pagpasok ng Chinese firms sa government projects bubusisain para sa detalye narito si Toni Peru.Toni, bilis, balita mo ngayon!

SFX

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

TONI

Pinasisilip sa Senado ni  Senator Leila de Lima ang bilyung halaga ng proyektong pinasok ni Pangulong Rodrigo Duterte at ng China sa kanyang tatlong araw na state visit noong Oktubre.

Narito ang mga pahayag ni De Lima: “ Dapat malaman ang 17 investment projects alinsunod na rin sa probisyon ng Saligang Batas na nagsasaad ng “full public disclosure of all its transactions involving public interest.”

“It has been our nation’s unfortunate and oft-repeated experience that questionable contracts are only discovered after public funds have already been expended, and the public interest has already been compromised.” 

Sabi pa ni De Lima, may pitong Chinese firms at isang indibidwal ang nasangkot sa anomalya at pinagbawalan nang makilahok sa mga proyekto ng WB hanggang 2017 na nakasaad sa ulat ng World Bank (WB) noong 2009 at 2001.

Hindi hangad ni De Lima sa kanyang panukala na hadlangan ang mga proyekto ng pamahalaan, hangarin niyang ay malinawan ang mga transaksyon, paglilinaw ni De Lima.

Ako si Toni Peru, nag-uulat para sa Bilis Balinta Ngayon ng DWST.

Source: http://balita.net.ph/2016/11/11/pagpasok-ng-chinese-firms-sa-govt-projects-bubusisiin/

NEWS BROADCAST MSC FADE UP

STATION ID

DWST 10.05

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

Sa iba pang balita…Estudyante timbog sa party drugs.

Nakumpiska nitong Miyerkules ng gabi ang labing-apat na piraso ng ecstasy ng mga tauhan ng Southern Police District (SPD) sa isang estudyante sa buy-bust operation sa Bonifacio Global City (BGC) sa Taguig City.

Nahaharap ang suspek na si Kim Go, 21, ng Taguig City sa kasong paglabag sa Section 5 at 11 ng RA 9165 (Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002).

Isinagawa ang buy-bust operation  laban sa suspek, sa pangunguna ng mga kagawad ng District Anti-Illegal Drugs-Special Operation Task Group (DAID-SOTG) ng SPD sa BGC dakong 10:00 ng gabi.

Tumayong tumayong poseur buyer ng limang tableta ng ecstasy sa halagang P2,500 ang isang pulis. Sa aktong pag-abot sa poseur buyer  ay agad dinakip na ng mga pulis si Go, at nahulihan pa ng siyam na ecstasy pills na isinilid sa isang candy box.

Ayon kay Taguig City Police chief Senior Supt. Allen Ocden, matagal nang nasa police surveillance ang suspek matapos makumpirma ng ilang asset ng pulisya na nagbebenta si Go ng ecstasy sa BGC at iba pang lugar sa Maynila.

Nakadetine si Go sa SPD sa Fort Bonifacio, Taguig City.

Patuloy ang follow-up operation ng awtoridad sa pamilya ni Go  laban sa umano’y supplier niya ng party drugs at iba pang kasabwat. .

http://balita.net.ph/2016/11/11/estudyante-timbog-sa-party-drugs/

NEWS BROADCAST MSC FADE UP

STATION ID

DWST 10.05

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

ALLAN

Para sa lokal na balita, Tanod todas sa tandem, para sa detalye narito si Mar Almosa.Mar, bilis, balita mo ngayon!

SFX

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

MAR

Bulagta hinihinalang tulak ng ilegal na droga  na isang barangay tanod na  makaraang pagbabarilin ng riding-in-tandem sa Parañaque City, kahapon ng madaling araw.

Naliligo sa kanyang sariling dugo si Emilliano Pahayhay, alyas “Intoy”, tinatayang nasa 40 hanggang 45-anyos, ng Barangay Tambo, Paranaque City na may ilang tama ng bala sa iba’t ibang bahagi ng katawan.

Dakong dakong 1:20 ng madaling araw naganap ang pamamaslang ng dalawang suspek na sakay sa motorsiklong walang plaka sa Quirino Avenue, Bgy. Tambo batay sa ulat na nakalap ni Parañaque City Police chief Senior Supt. Jose Carumba.

Batay sa ulat, nakatambay umano ang biktima sa lugar nang dumating ang mga suspek at pinaputukan si Pahayhay.

Iniuugnay sa ilegal na droga ang motibo sa pamamaril lalo na’t kilala umano ang napaslang na drug pusher sa kanilang lugar Ayon kay Carumba.

Patuloy ang imbestigasyon sa insidente.

Ako si Mar Almosa, nag-uulat para sa Bilis Balinta Ngayon ng DWST.

Source: http://balita.net.ph/2016/11/11/tanod-todas-sa-tandem/

SFX

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

ALLAN

Maraming salamat Mar Para sa showbiz balita, Married life na ng AlDub ang istorya sa kalyeserye, para sa detalye, nariro si Art Roaring,. Art,  blis balita mo ngayon.

SFX

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

ART

Tuwang-tuwang sumusubaybay araw-araw ng AlDub Nation ang buhay mag-asawa nina  Mr. & Mrs. Alden Richards  ng kalyeserye ng Eat Bulaga.  

Matapos nilang ‘ikasal” noong October 22 ay nag-honeymoon ang bagong kasal sa Europe. November 1 ay lumipad ang AlDub papuntang London at Germany.

Ibinabahagi lamang ng mga lola ni Yaya Dub na sina Lola Nidora na ginagampanan ni Wally Bayola, Lola Tidora na ginagampanan ni Paolo Ballesteros  at Lola Tinidora na ginagampanan naman ni Jose Manalo  sa tagasubaybay ng kalyeserye ang mga nangyayari sa pullutgata ng dalawa sa Europe.

Matatandaan nang bumalik sila sa bansa noong Lunes, tinanong agad ng mga lola si Maine kung may may nabuo na sa kanyang sinapupunan. Sinagot agad sila na wala pa. Ngunit bago natapos ang episode, may nais nang ipagtapat si Maine kay Lola Nidora na inabutan ng busina, na ikinasabik ng mga manonood. Sabi ni Bossing Vic Sotto, hindi sila papayag kung hindi nila malalaman kung ano ang sekreto ni Maine.

Martes nang ipinagtapat ni Yaya Dub (Maine Mendoza) ang mga nararamdaman niya. Madalas nakararamdam siya ng pananakit ng ulo at pagkahilo.  Hinala nila na  may jet lag  pa sila at di pa nakakapag-adjust sa oras. Ipinatapat ni Yaya Dub na malakas maghilik si Alden. Ikinagulat ng lahat maging ni Alden ang biglaang pagtayo ni Maine nagsuka sa lababo.

Nang sumunod na araw, labis ang pag-aalala ni Lola Nidora, pero sina Tidora at Tinidora, nasasabik dahil hinala nilang magkakaapo na sila ng apo sa tuhod.  Sa tuwing nababanggit ang bagay na ito ay hinihimatay si Nidora. Dapat makatiyak silang magkakaapo na sila kapag nagpakita ng senyales ni Yaya Dub gaya ng paghingi nito ng maasim na pagkain.

Nang pumasok na ang mag-asawa sa bahay ay ibinahagi nilang nakapag-adjust na sila sa jet lag. Ikinuwento pa ni Alden na pinagluto niya si Maine ng almusal at pinagsilbihan. Nag-breakfast in bed ang dalawa.

Sa kalagitnaan ng kalyeserye ay biglang humingi si Maine ng maasim na maasim na mangga na may bagoong, na siyang ikinahimatay na naman ni Lola Nidora. 

Agad naglabas ng manggang hilaw si Alden. Sinabi ni Maine na may ipagtatapat siya kay Alden ngunit  siya naman ang biglang nawalan ng malay. 

Bakit kaya hinimatay si Maine? Alamin natin sa pagpapatuloy ng daily episode ng kalyeserye.

Para sa showbiz chika, ako si Art Roaring nag-uulat para sa Bilis Balita Ngayon ng DWST.

Source: http://balita.net.ph/2016/11/11/married-life-na-ng-aldub-ang-istorya-sa-kalyeserye/

NEWS BROADCAST MSC FADE UP

STATION ID

DWST 10.05

NEWS BROADCAST MSC FADE UNDER

ALLAN

Maraming salamat Art.

At iyan ang mga maiinit at sariwang mga balita ngayong ika-14 ng Nobyembre 2016.

Mga balitang  nakalap  ng buong puwersa ng DWST 10.05 sa aming mas pinalawak na pagbabantay. Muli, ito ang Bilis Balita Ngayon! Ako si Allan Ortiz ang inyong naging tagpag-ulat.

NEWS BROADCAST MSC FADE UP

STATION ID

VOICE OVER

Ang himpilan ng mamamayan at sandigan ng malayang pamamahayag ito ang DWST 10.05.  Kapisanan ng mga broadcaster ng Pilipinas. DWST 10.05 ang Radyo ng Pilipino sa inyong talapihitan.

SFX – CHIME

VOICE OVER

Ang programang ito ay inihatid sa inyo ng Dunkin Donut, ang pasalubong ng bayan.

BIZ – ADVERTISEMENT (INFOMERCIAL DUNKIN DONUT)

MSC SAD INSTUMENTAL

FADE UNDER

Anak: Tatay!

Nanay: Anak, huwag ka nang humabiol sa Tatay mo.

Tatay: may trabaho si Tatay. Hintayin mo ako at may pasalubong ako sa iyo pag-uwi ko.

Anak: Talaga? 

Tatay! oo anak. 

MSC HAPPY INSTUMENTAL

FADE UNDER

Anak! Tatay!

Tatay! Anak, Heto ang pasalubong ko sa iyo! 

                                                            VOICE OVER

Masaya ang pamilya kung pasalubong ay pinagsasaluhan. 

Isang paalala ng Dunkin Donut, NCCA at ng himpilang ito. 

Pagsusuri sa akdang "Pigtas Kong Tsinelas" ni Genaro R. Gojo Cruz

                                          Isang Pagsusuri ni Allan A. Ortiz

(Paalala: Kung gagamitin ang artikulo ay kailangang humingi ng pahintulot sa Abiva Publishing House at makipag-ugnayan sa awtor na si G. Allan A. Ortiz sa allanalmosaortiz@gmail.com)

Upang mabasa ang aksa maaaring bisitahin ang link: https://genarorgojocruz.wordpress.com/2012/10/18/ang-pigtas-kong-tsinelas/

Photo Source: https://blographics.wordpress.com/2010/04/18/iba%E2%80%99t-ibang-mukha-ng-kahirapan/

I.  Pamagat

                                            Ang Pigtas kong Tsinelas

                Ang pamagat ay nagpapahiwatig na ng kahirapan ng isang batang musmos. Mula sa pamagat ay makikitra na natin ang akmang teoryang pampanitikan upang masuri ang akda, teoryang naturalismo. Ipinahihitig ng pamagat ng mahalaga ang bagay na tinukoy sa pamagat sa ating pangunahing tauhan na siyang dapat tuklasin at masuri. 

II. May Akda

 -  Genaro R. Gojo Cruz

                Isang propesor sa Filipino at kasalukuyang nagtuturo sa Don Bosco. Kasalukuyan siyang nakatira sa Lungsod ng San Jose del Monte, Bulacan.

III. Uri ng Akda

                Maikling Kuwento na Makabanghay – kaya ito makabanaghay dahil naka-fokus sa banghay ng kuwento ang diin ng kuwento. Makikita sa banghay nito ang mahahalagang pangyayari na nagdulot ng sakit ng kalooban ng pangunahing tauhan.

IV. Tema o Paksa ng Akda

                Ang tema ng kuwento ay kahirapan. Ang kalunus-lunos na kalagayan ng isang pamilya na iniwan ng padre de pamilya at kinailangan ng isang batang musmos na magbanat nmg buto upang makaahon at matulungan ang ina na may sakit.

V. Layunin ng May-akda

                Layunin ng may-akda na ipadama sa mga mambabasa ang damdamin ng isang bata o anak na iniwan ng ama na nangungulila sa pagmamahal at presensya ng isang ama. Layunin din na ipaunawa at ipadama sa mga mambabasa ang pagnanasa ng isang anak na matulungan ang isang ina sa hirap na diunaranas dahil sa sakit at paghahanapbuhay sa pamamagitan ng pagtatahi ng basahan na kanyang inilalako. Dito makikita sa musmos na kalagayan ng isang bata ay namulat na siya sa suliraning kinakaharap ng kanyang pamilya na kung saan hindi dapat nito nararanasan.

VI. Mga Tauhan at Karakter sa Akda

Anak – isang bata na nangungulila sa amang iniwan sila ng kanyang ina noong siya’y musmos pa. Anak na mapagmahal at maunawain dahil sa kanyang kamusmosan ay namulat na siya sa pagiging responsable sa pagtulong sa kanyang ina upang ilako ang tinahing basahan nito. Napakita ng anak ang kanyang pagmamahal sa pamamagitan ng panalanging gumaling ang ina na kung saan sa puno ng kamatsile niya ibinubuhos ang kanyang nararamdaman.

Ina – Isang mapagmahal at responsableng magulang na kung saan kahit sa kanyang karamdaman ay pinilit nioyang maghanapbuhay para sa kanyang anak. Hindi siya tumigil sa pananahi kahit ito’y masama sa kanyang kalusugan.

Aling Sonya – isang mapagmalasakit na kapitbahay na kahit mahira[pa lamang ang buhay ng mag-ina, hindi siya nag-atubiling tanggihan at bigyan ng ikabubuhay ang ina ng bata upang sila ay mabuhay.

VII.  Mga Tagpuan at Panahon

                Tahanan- isang barung-barong na tirahan ng pangunahing tauhan na nagpapakita ng kalunus-lunos na kalagayan ng mag-ina.

                Lansangan – ang lugar na nilalakuan ng batang lalaki ng kanyang mga basahan na tinahi ng kanyang ina.

                Puno ng Kamatsile – ang natatanging lugar na pinagsasabihan ng batang lalaki ng kanyang sama ng loob at mga nais para sa kanyang ina.

V. Buod

Ang Pigtas kong Tsinelas

Ni Genaro R. Gojo Cruz

(Isang Buod)

      Isang hapon, nadatnan kong sinusumpong ng matinding ubo si Inang. Alam kong malala na ang sakit ni Inang ngunit hindi niya masabi sa akin ang tungkol sa kanyang sakit. Ang lagi niyang sinasabi, ”Mukhang nalamigan na naman ang likod ko.”

     Kung marunong lang sanang gumamot ang punong kamatsile, matagal na sigurong gumaling si Inang. Kapag inaatake ng matinding pag-ubo si Inang, binubulungan ko ang punong kamatsile na tulungan si Inang. Sabi kasi, kayang kunin ng puno ang mga sakit at problema ng tao. Sana kunin niyan ang sakit ni Inang.Kapag gutom ako at mahina ang benta ng basahan, sa ilalim din ng punonng kamatsile ako namamahinga. Kahit paano sumasarap ang pakiramdam ko pagkatapos.

     Nagtitinda ako ng basahan sa Avenida. ’Yung bilog na basahan. Si Inang ang tumatahi ng mga basahang bilog. Kayang-kaya ko na ngang sumabit at tumalon sa dyip kahit paandar na ito. Marami na rin akong suking mga drayber.

      Alam kong masama kay Inang ang pananahi, pero naisip ko, pareho kaming walang kakainin ni Inang kung di siya mananahi ng mga basahan at kung di ko ito ititinda ang mga tinahi niya. Hinihingi niya kay Aling Sonya ang mga retaso.

     Si Itang, matagal ko nang di nakikita. Kahit noon pa, di ko siya nakita. Sabi ni Inang, kubrador daw ng huweteng si Itang sa may Blumentritt.

”Ewan ko kung nagkahulihan ba o napatay ang Itang mo? Pinuntahan ko ’yung nakasama niya na taga-Pandacan, sabi, sabay raw silang umuwi ng Maynila. Pero naipanganak na kita, ’ni anino ng Itang mo, di ko na nakita.”Ayokong isipin na babalik pa si Itang. Kasi ’pag inisip kong babalik pa siya, aasa ako. Mabuti na ang ganito. Mahirap makita ang ayaw nang magpakita.

     Mahirap makaubos ng basahan kapag hindi umuulan. Pero kapag tag-ulan, ang bilis kong makaubos. Makakauwi ako agad at makatutulong pa ako kay Inang.Pero bago ako umuwi ng bahay, may dinaraanan muna ako. Dinaraanan ko ang sapatos sa gilid ng Avenida. Di ko ito sinasabi kay Inang dahil tiyak kong magagalit siya. Tipong-tipo ko ang kulay at parang kay lambot sa paa. Pero alam ko, maubos man lahat ang tinda kong basahan, pati na ang mga retaso sa aming bahay, kulang pa ring pambili ng sapatos na paborito ko.

     Sabi ni Inang dati sa akin,”Anuman ang gusto mo, kailangan mong paghirapan. Masarap makuha ang isang bagay kung pinagsisikapan sa mabuting paraan.”

     Ayaw na ayaw rin ni Inang na mamalimos ako tulad ng ibang bata. Malaks pa naman daw ako at kayang-kaya ko pang magtrabaho.”yung namamalimos daw, mga tamad.

     ”Kapag may gusto ka, pagsumikapan mo. Huwag kang aasa sa iba,” ang laging bilin sa akin ni Inang.

     Minsan, nanaginip ako. Umuulan daw ng sobrang lakas, tumaas nang tumaas ang tubig hanggang sa kailangang gumamit ng bangka ang mga tao. Tapos, ang basahang bilog namin ni Inang ang naging bangka namin. Maraming tinangay. Nakita ko ’yong sapatos sa may Avenida na palutang-lutang sa maitim na tubig. Mula noon, di ko na dinadaanan ang sapatos na paborito ko.

     Isang hapon, umuwi akong pigtas ang kapareha ng isang tsinelas. Si Inang lagi ang nagdurugtong nito. Habang pinaghaharian ng usok ng ilawang gasera ang aming bahay, nakita ko kung paano muling pinagdurugtong ni Inang ang aking tsinelas. Kapag pigtas ang akong tsinelas, si Inang ang laging nagdurugtong. Hindi dahil sa walang ibang magdurugtong nito, kundi gusto ko. Saan man ako mapunta sa pagtitinda ko ng mga basahan, hindi ako mapapahamak. Lagi kong inaalala, si Inang ang nagdugtong ng aking tsinelas.

    Pudpod na nga ang aking tsinelas, may butas na rin ito sa bandang sakong pero di ako humihiling ng bago kay Inang. Swerte sa ’kin ito kahit ilang beses ng idinudugtong.

     Kapag mahina ang benta, pinakikiramdaman ko ang aking tsinelas. Tapos, unti-unti, dadalhin niya ako sa lugar na maraming naghahanap ng basahan.. Alam ko, iniingatan din ako ng aking lumang tsinelas sa pagsabit at pagtalon ko mula sa dyip. Isang araw, umuulan din noon. Malapit nang maubos ang basahan nang makadama ako na parang pinauuwi na ako ng aking tsinelas. Hinahatak na nito ako. Hingal na hingal akong dumating sa aming bahay. Walang pinag-iba ang aming bahay. Pinaghaharian pa rin ng usok ng ilawang gasera. Nakakahilam ang usok. Pero may tao. Si Aling Sonya.Nakaharap sa kahong hindi ko alam kung ano.

     ”Kanina, nagpunta ang iyong Inang sa aking patahian. Himihingi siya ng mga retaso. Hindi pa siya nakalalayo, nabuwal na. Isinugod namin sa ospital ang iyong Inang. Doon na siya nalagutan ng hininga. Sabi ng Doktor, matindi na ang sakit niya. Ibinilin ka ng iyong Inang sa akin, bago siya tuluyang namaalam.’

     Sa ilalim ng punong kamatsile, ibinuhos ko ang lahat. Gusto kong umiyak, umiyak nang umiyak pero walang luhang lumabas sa aking mga mata. Bakit si Inang pa ang nawala?

     Sa loob ng kanyang ataul, tiningnan ko si Inang. Hanggang sa huli, wala pa ring kulay ang kanyang mukha. Hindi gaanong nakatikom ang kanyang bibig. Siguro, may gusto pa siyang sabihin at ibilin sa akin.

      Nilibot ko ng tingin ang buong bahay. Pakiramdam ko, di talagang umalis si Inang. Matiyaga pa rin siyang nag-iipon ng maliliit na retaso at saka niya papasadahan ng tahi. Parang naririnig ko pa rin ang maingay at luma niyang makina. Ang kanyang pagpedal. Ang kanyang pag-ubo.

     Pinagmasdan ko ang lumang tahian, ang tanging kagamitan namin ni Inang. At sa ibabaw ng mga gawa ng basahang bilog, nakita ko ang isang bagong pares ng tsinelas na nakaplastik pa.

     Noon tuluyang umagos ang luha sa aking mga mata. Alam ni Inang ang lahat ng kailangan ko. Nadarama niya ang lahat. Bigla kong hinanap si Inang.

      Sa labas, nakita ko ang mabilis na pangingitim ng mga ulap. At nagsimula uling bumuhos ang malakas na ulan.

     Paalam Inang....

VI. Pinakamagandang Pangyayari

                Kung marunong lang sanang gumamot ang punong kamatsile, matagal na sigurong gumaling si Inang. Kapag inaatake ng matinding pag-ubo si Inang, binubulungan ko ang punong kamatsile na tulungan si Inang. Sabi kasi, kayang kunin ng puno ang mga sakit at problema ng tao. Sana kunin niyan ang sakit ni Inang.Kapag gutom ako at mahina ang benta ng basahan, sa ilalim din ng punonng kamatsile ako namamahinga. Kahit paano sumasarap ang pakiramdam ko pagkatapos.

                 Nagtitinda ako ng basahan sa Avenida. ’Yung bilog na basahan. Si Inang ang tumatahi ng mga basahang bilog. Kayang-kaya ko na ngang sumabit at tumalon.

                  Isang hapon, umuwi akong pigtas ang kapareha ng isang tsinelas. Si Inang lagi ang nagdurugtong nito. Habang pinaghaharian ng usok ng ilawang gasera ang aming bahay, nakita ko kung paano muling pinagdurugtong ni Inang ang aking tsinelas. Kapag pigtas ang akong tsinelas, si Inang ang laging nagdurugtong. Hindi dahil sa walang ibang magdurugtong nito, kundi gusto ko. Saan man ako mapunta sa pagtitinda ko ng mga basahan, hindi ako mapapahamak. Lagi kong inaalala, si Inang ang nagdugtong ng aking tsinelas.

                    Pudpod na nga ang aking tsinelas, may butas na rin ito sa bandang sakong pero di ako humihiling ng bago kay Inang. Swerte sa ’kin ito kahit ilang beses ng idinudugtong.

VII. Kakalasan (Falling Actions) o Kasukdulan ( Climax ) 

                Isang araw, umuulan din noon. Malapit nang maubos ang basahan nang makadama ako na parang pinauuwi na ako ng aking tsinelas. Hinahatak na nito ako. Hingal na hingal akong dumating sa aming bahay. Walang pinag-iba ang aming bahay. Pinaghaharian pa rin ng usok ng ilawang gasera. Nakakahilam ang usok. Pero may tao. Si Aling Sonya.Nakaharap sa kahong hindi ko alam kung ano.

                                Sa ilalim ng punong kamatsile, ibinuhos ko ang lahat. Gusto kong umiyak, 

umiyak nang umiyak pero walang luhang lumabas sa aking mga mata. Bakit si Inang pa ang nawala?

                                 Sa loob ng kanyang ataul, tiningnan ko si Inang. Hanggang sa huli, wala pa ring kulay ang kanyang mukha. Hindi gaanong nakatikom ang kanyang bibig. Siguro, may gusto pa siyang sabihin at ibilin sa akin.

VIII Pag-uugnay sa Kasalukuyan

                Ang kalunus-lunos na kalagayan ng pamilya sa lungsod ay natural na sa kasalukuyang panahon. Marami sa mga pamilyang ito ay iniwan ng mga ama ng tahanan upang sumama sa ibang pamilya upang takasan ang responsibilidad o ang takasan ang suliranin at maakamtan ang kaginhawahaan sa ibang tao ng lipunan.

                Ang mga bata sa lansan ay nagkalat sa ating kalunsuran. Ang ilan sa kanila ay nagtitinda ng sigarilyo o basahan upang pagkakitaan. Marami sa atin ay hin di alam ang kuwento s alikod ng buhay ng mga batang ito ngunit isa ang pangunahing dahilan ng gannitong kalagayan, ito ay kahirapan.

                Marami sa mga pamilyang ito ay sumisinding na lamang sa mga kapitbahay na may malasakit sa kalunus-lunos na buhay ng mga pamilyang kagaya ng nasa akda. Ang ilan sa kanila ay namamasukan, naglalabada o dahil sa kakayahan na manahi, kumukuha ng mga retaso upang gawing basahan at ibenta upang pagkakitaan. Hindi lahat ng mga kapitbahay ay ganito, marami sa atin ay walang pakialam sa mga pamilyang naghihirap. Kung titingnan, mas mainan na tulungan ang mga taong hangad ay kumita sa pamamagitan ng lakas o talentong kanilang tinataglay kaysa sa mga taong may kakayahan ngunit inaasa sa iba ang kanilang ikinabubuhay.

                Marami sa mga pamilya ang nawawalan ng magulang dahil sa paghahanapbuhay at sakit dulot ng trabaho. Hindi sila makabili ng gamot para ipanustos sa sakit dahil ipanlalaman na lamang sa kanilang sikmura ay ilalaan pa nila sa gamot. Ang kanilang pananaw sa ganitong sitwasyon mabuti pang unahin ang laman ng tiyan at hindi ang kung anuman gaya ng gamot. Mahalaga sa mga mahihirap na pamilyang ito ang pagkain sa araw-araw. Kahit na isantabi ng pangarap na makapagtapos sa pag-aaral ang kanilang anak at ang anak ang siyang tutulong sa paghahanapbuhay ng magulang.

IX.   Mga Kasipan

-Huwag iasa sa iba ang ikabubuhay ng pamilya. Gamitin ang lakas at kakayahan upang mabuhay.

-  Gagawin ang lahat upang ipamalas sa ina o anak ang kanyang pagmamahal.

- Maging maparaan sa lahatn ng mga bagay.

- Matutunanng magtiis sa anumang bagay o suliraning pinagdaraanan. Gawin itong sandigan ng kalakasan ng kalooban upang makaahon.

X.  Mga Pangungusap o Pahayag na may malalim na pakahulugan

                Pinagmasdan ko ang lumang tahian, ang tanging kagamitan namin ni Inang. At sa ibabaw ng mga gawa ng basahang bilog, nakita ko ang isang bagong pares ng tsinelas na nakaplastik pa.

-          Ipinahihiwatog o ipinakahuhulugan nito na mahalaga sa kanya ang gamit na ginagamit ng kanyang ina. Ang bagay na maaaring nagpapaalala sa kanyang ina. Ang nakitang tsinelas ay indikasyon na ang labis na pangarap ng bata na maghangad ng tsinelas ngunit di makaibigay dahil sa kalagayan sa buhay. Ito ay nakita niya na di inaasahang bibilihin ng ina sa kabila ng iniinda nitong sakit. Ipinakikita ang kahalagahan ng isang ina sa kanyang anak; ang pangangailangan ng anak kaysa sa pangangailangan niya. Hindi makasarili ang ina. Tulad ng kasabihan 

                        Hindi kayang tiisin ng magulang ang isang anak…

                  Sa ilalim ng punong kamatsile, ibinuhos ko ang lahat. Gusto kong umiyak, umiyak nang umiyak pero walang luhang lumabas sa aking mga mata. Bakit si Inang pa ang nawala?

-                                      Ang puno ng kamatsile ay maaaring nagpapakita ng relasyon sa pangunahing tauhan. Ito ang kanyang hingahan ng loob s atuwing siya’y dumadaing. Kagaya ng isang kaibigan, ang kaibigan ang nakikinig at nakikidalamhati sa kung ano mang pinagdaraanan natin sa. Sa buhay ng batang lalaki, ang puno ng kamatsile ang kanyang nagging takbuhan, kaibigan sa mga panahong kailangan niya.

Pudpod na nga ang aking tsinelas, may butas na rin ito sa bandang sakong pero di ako humihiling ng ag okay Inang. Swerte sa ’kin ito kahit ilang beses ng idinudugtong.

-                                           Ang tsinelas ay mahalaga sa batang lalaki dahil ito ang nagsisilbing katuwang niya sa kanyang paghahanapbuhay. Nagpapakita rin ito ng relasyon ng magulang at anak. Ang ina ang kumukumpuni at nagdidikit nito sa tuwing nasisira ito. Ganoon pahalagahan ng bata ang tsinelas kahit wala nang silbi at sira na basta ito at kinumpuni ng ina, ang pinahahalagahan ng bata ay ang pagsisikap ng ina na muli itong maiayos at magamit. Nagpapakita rin ito ng kalagayan ng mag-ina sa lipunang kanilang ginagalawan, ang kahirapan.

XI. Teoryang Pampanitikan

           Teoryang Naturalismo

           Ang naturalismo ay matatagpuan sa mga akdang pampanitikan na karaniwang may simpleng tauhan na may di-mapigil na damdamin – karaniwan nasa lugar (milieu) na marumi, masusukal, at mapaniil – halimbawa ay slums o kaya ay daigdig ng mga criminal. Ipinapakita ang mga kasuklam-suklam na mga detalye. Ipinapakita na ang buhay ay tila isang marumi, mabangis, at walang awing kagubatan.

           Malinaw  na ipinakitra sa akda ang kalunus-lunos na kalagayan ng tauhan sa akda. Sa kanilang munting dampa na tinawag nilang tahanan ay makikita ang kaawa-awang kalagayan ng mag-inang nagsusumikap na makaahon s apang-araw-araw nilang buhay.

          Makatuon ang teoryang ito bilang isang nilikhang kumikilos at nag-iisip sa batas ng kanyang kalikasan. Ang batas ng kanyang kalikasan ay mabuhay. Kinakailangan ng pamilya ng batang lalaki na mabuhay. Kung hin di siya kikilos ay walang mangyayari sa kanila ng kanyang ina. Sa kamusmusan ng bata ay namulat siya sa kalagayan ng kanyang pamilya na tumulong, magbanat ng buto, magtiis at magpigil sa anumang nais. Nawala sa kanya ang pagiging isang bata. Ang maranasan na makapaglaro at makapag-aral. Imbis na ito ang kanyang maramasan, kinailangan niyang magbanat ng buto upang tulungan ang ina sa kanilang ikinabubuhay.

            May iba’t ibang inaasal at kinikilos ang bawat tao sapagkat iyon ang kanyang kalikasan bilang tao. Ang tao ay likas na matalino. Dahil sa mga sitwasyon at kalagayang kanilang nararanasan at nararamdaman, ditto tumatakbo ang kanilang isipan na gawin ang mga bagay na karapat-dapat. Gaya ng ginawa ng bata. Dahil sa manulat siya sa kanilang buahy na mahirap, kinailangan niyang magtrabaho at tumulong sa kanyang ina. Ang ina kahit may sakit at marunong tumahi ay ginawa ang paraan gamit ang kanyang talino upang mabuhay sila ng kanilang anak. Hindi nila naisip na gumawa ng masamang bagay upang mabuhay. Isang kalikasan ng tao na gawin pa rin ang tama kahit sa nararanasang hirap. Hindi sila kumapit sa patalim kahit na ito ay mainan na solusyon sa kanilang problema.

              Nangingibabaw sa mga tema ang pagtatanggol sa sarili, karahasan, paglabag sa mabuting asal o kinamulatang tradisyon at iba pa. Sa ganitong kalagayan ng naturalismo, ipinakita na kahit na iniwan ng ama ay nagpatuloy pa rin ang buhay ng mag-ina. Kahit umaasa ang bata na makikita pang muli ang ama. Dala rin sa buhay lansangan, makikita ang mga kilos at asal ng isang batang lansangabn sa batang lalaki. Ang pagsakay sa istribo ng mga jeep, isang kalagayan na hindi dapat ginagawa ng isang bata dahil ito’t mapanganib. Gayunman, natural sa mga batang lansanagan ang gawin ang mga bagay na ito dahil ito ang idinidikta ng kanilang iniinugang mundo, ang lansangan. Sa lansangan din matututunan ang kagaspangan ng pag-uugali kahit hindi ito ipinakita sa kuwento ay sapat na rin na ipakita ng akda ang kalagayan ng isang bata sa panganib na dala ng lansangan. Ano nga ba ang nilabag na pag-uugali o tradisyon sa kuwento? Isa lamang ang nakita ko, ang panalangin  ng isang bata sa puno ng kamatsile na sa tuwing nakikita niyang naghihirap ang kanyang ina sa sakit nito ay dumudulog siya sa puno ng kamatsile. Dito makikita na walang kinilalalng Panginoon ang bata. Sa tuwiong tayo ay may suliranin sa Diyos tayo humihingi ng tulong.

                Pinag-aaralan ang kalikasan ng tao nang obhetibo at hindi hinahaluan ng damdamin o pangaral.Hindi pinamalas ng akda ang pangangaral ngunit ang obhetibo nito bilang isang mahirap na mabuhay at lumaban sa suliraning dulot ng kahirapan. Natural sa tao na lahat ay gagawin upang mabuhay. Sa lahat ng paraan kahit kumapit sa patalim. Dahil sa mahirap na kalagayan ng buhay ng tao sa kasalukuyan ang iba sa atin ay nasasangkot na sa mga masasamang gawain upang maipantawid lamang sa pang-araw-araw.

June 21, 2012