Ang Panitikang Filipino sa Panahon ng Kasarinlan ni Allan A. Ortiz

 

Ang Panitikang Filipino sa Panahon ng Kasarinlan

ni Allan A. Ortiz

Sa panahon ng Kasarinlan mula 1946, ang panitikang Pilipino ay nagbukas ng mga bagong pinto para sa mga manunulat. Umusbong ang mga panitikang Filipino sa Ingles. Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay naging mas produktibo ang mga manunulat sa Pilipinas. Ang mga Amerikanong guro sa paaralan ay nagsilbing insiprasyon nila upang makakuha ng mga istilo o teknik pampanitikan at mas pinagbuti nila ang kanilang kaalaama sa wikang Ingles. Ilan sa mga akda at manunulat ay sina: Paz Marquez-Benitez na kinilalang unang manunulat sa Ingles at sa kanyang tanyag na isinulat ay “Dead Stars”. Kinilala sa kanyang makabagong esilo ng pagsulat ng tula ay si Jose Garcia Villa na puno ng imahinasyon at malalim na kahulugan at ang isa sa kanyang tula ay “Lyric 17”. Tanyag sa kanyang nobelang “The Woman Who Had Two Navels” si Nick Joaquin na isang mahusay na manunulat, nobelista at makata.  Ang kanyang mga akda ay nagpapakita ng kultura, kasaysayan, at pagkakakilanlan ng mga Pilipino. Isa sa kanyang pinakapopular na nobela. Ang manunulat na si F. Sionil Jose ay kilala sa kanyang “Rosales Saga”, isang serye ng nobela na nagsasalaysay ng buhay at pag-usbong ng mga tao sa Rosales, Pangasinan. Isa sa mga nobelang kabilang ditto ay ang “Dusk”. Si N.V.M. Gonzalez ay isang manunulat na nagpapakita ng buhay sa lalawigan at pag-usbong ng modernisasyon. Kilalang kuwentong kanyang isinulat ay “Children of the Ash-Covered Loam”.

Ang tema ng mga Panitikang Filipino sa panahon ng kasarinlan ay nagpapakita ng pananampalataya, alamat, pamahiin, kathang-isip, sosyal na problema, kahirapan,  pagatatlo sa mga uri, pulitika, pampabansang pagkakakilanlan, dayuhang dominasyon, pangangalunya, moralidad at sekswalidad.

Ang mga ilang akdang sa panahon ng kasarilnlay ay: ang tulang “Ako ang Daigdig” ni Alejandro G. Abadilla, musikang makabayan na “Bayan Ko” na sumisimbolismo sa pagmamahal sa bayan at paglaban sa katiwalian, kuwentong “Ginto sa Makiling” ni Macario Pineda na isang simbolikal na akda na tumatalakay sa lipunan, moralidad at pulitik, nobelang “Ako’y Isang Tinig” ni Genoveva Edroza Matute na  nagpapakita ng pag-asa, paglaban at pagmamahal sa bayan, dulang “Walang Sugat” ni Severino Reyes na nagpaapkita ng pag-ibig, pagdurusa, at pag-asa sa kalayaan, at sanaysay na “Ang Pangunahing Makata” ni Amado Hernadez na timatalakay sa pagmamahal sa bayan at pagtutol sa katiwalian.

Patuloy pa rin ang paglaganap ng mga panitikang Filipino sa kasalukuyan gamit ang iba’t ibang plataporma upang ito’y ilahad. Nanantili pa rin ang mga ganitong tema at mas lumalalim ang pagtalakay dahil sa pag-unlad at pagbabago ng panahon na nagsisilbing paksa ng mga akda.

 

Sanggunian:

Pineda A. (May 14, 2024). The Impact of colonialism on the Philipine Literature. https://homebasedpinoy.com/the-impact-of-colonialism-on-philippine-literature/

N.A. (1987). The British Family Journal. V. 23, No. 1, pp. 28-32 (5 pages) British Library. https://www.jstor.org/stable/42554440

Macansantos.F., & Macansantos P.(December 25, 2017). Philippine literature in the post-war and contemporary period. https://www.puertoparrot.com/articles/philippine-literature-in-the-post-war-and-contemporary-period

https://www.studocu.com/ph/document/western-philippines-university/bachelor-of-secondary-education-major-in-biological-science/ang-panitikan-sa-panahon-ng-bagong-kalayaan/44802737